BIG - co zrobić z wpisem

Niezasadny wpis danych do KRD - sposoby na odwrócenie negatywnych skutków

I.                    KRD

Popularnie określane przez przedsiębiorców KRD to w rzeczywistości Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA. Jest to podmiot prywatny, niezwiązany z administracją rządową, który jako jeden z pierwszych na krajowym rynku stworzył ogólnopolski system wymiany informacji gospodarczych, łączący wszystkie gałęzie gospodarki pod postacią biura informacji gospodarczej.     

Przedmiotem działalności KRD jest przyjmowanie, przechowywanie oraz udostępnianie informacji i danych gospodarczych. W głównej mierze są to dane dotyczące zadłużenia podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Na podstawie wniosku wierzyciel, dłużnik wpisywany jest do internetowej bazy danych, co ma taki skutek że dłużnicy notowani w Krajowym Rejestrze Długów przestają być anonimowi i tracą wiarygodność w kontaktach handlowych. Tym samym niezaspokojeni wierzyciele wywierają wpływ na swoich dłużników, często uniemożliwiając im nawiązywanie dalszych umów gospodarczych, poprzez wykazanie ich zaległości w spłacaniu zobowiązań.

KRD działa pod nadzorem Ministerstwa Gospodarki na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia  2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. Nr 81, poz. 530). Ustawa określa najistotniejsze kwestie związane z tworzeniem i działaniem biura informacji gospodarczej oraz z ujawnianiem, przechowywaniem, aktualizacją i usuwaniem informacji gospodarczych. Ustawa w przepisie art. 11 nakazuje podmiotowi prowadzącemu biuro informacji gospodarczej (BIG) uchwalenie regulaminu precyzującego m.in. rozwiązania organizacyjne, sposoby zabezpieczania danych, sposoby realizacji dostępu do danych oraz formy ujawniania informacji gospodarczych.

Regulamin Zarządzania Danymi Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej S.A. stanowi Załącznik Nr 1 do uchwały Nr 3/2010 Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej S.A. z dnia 31 sierpnia 2010 r.

Wspomniane dwa akty prawne są podstawą zarówno działalności jak i podstawą do umieszczania danych gospodarczych w bazie danych, do której dostęp uzyskać może za pośrednictwem Internetu każdy klient KRD. Ustawa oraz regulamin wskazują ponadto precyzyjnie przesłanki, które należy spełnić, aby umieścić w rejestrze informacje o zadłużeniu i w nich należy poszukiwać skutecznych sposobów usunięcia obciążającego dłużnika wpisu.

II.            Wpis i jego usunięcie

A.

Przepisy art. 15 i art. 16 ustawy wskazują jakie okoliczności muszą zajść, aby wierzyciel mógł dokonać wpisu informacji gospodarczych dotyczących dłużnika do rejestru.

W przypadku, gdy dłużnik jest konsumentem ziścić muszą się łącznie następujące przesłanki: zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 200 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 60 dni, upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi będącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres miejsca zamieszkania, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.

Wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika niebędącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy są spełnione łącznie następujące warunki:

zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej, łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika niebędącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 500 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 60 dni oraz upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu - na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.

B.

W razie zaistnienia powyższych okoliczności i dopełniania wymogów formalnych przez wierzyciela dłużnik nie może skutecznie domaga się wstrzymania lub usunięcia ujawnionych informacji gospodarczych – o ile są one zgodne z rzeczywistością.

Ustawowymi podstawami do usunięcia niezasadnego wpisu do KRS są przepisy art. 29-31 ustawy oraz § 10 regulaminu.

Biorąc pod uwagę przepis art. 29 ustawy w razie

a) częściowego lub całkowitego wykonania zobowiązania albo jego wygaśnięcia,

b) powzięcia przez wierzyciela, wiadomości o odzyskaniu przez osobę uprawnioną utraconego dokumentu, którym posłużyła się osoba nieuprawniona, 

c) powzięcia wiarygodnej informacji, że przekazane informacje gospodarcze są nieprawdziwe,  oraz

d) powzięcia wiarygodnej informacji o zmianie innych informacji gospodarczych przekazanych przez wierzyciela do biura,

wierzyciel jest obowiązany niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia powzięcia tych informacji, wystąpić do biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu lub o posłużeniu się cudzym dokumentem, z żądaniem aktualizacji informacji gospodarczych, przekazując do biura aktualne dane. Co więcej w przypadku stwierdzenia faktu nieistnienia zobowiązania wierzyciel jest obowiązany niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia powzięcia tej informacji, wystąpić do biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu, z żądaniem usunięcia informacji gospodarczych dotyczących tego zobowiązania.

Sankcję za niewywiązywanie się z tego obowiązku zawiera przepis art. 47, który stanowi, iż kto, będąc wierzycielem, w przypadku całkowitego wykonania zobowiązania albo jego wygaśnięcia, lub stwierdzenia faktu nieistnienia zobowiązania, niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni, nie zażądał aktualizacji informacji od biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu lub o posłużeniu się cudzym dokumentem, podlega grzywnie do 30.000 złotych.

Wynika z tego, iż to wierzyciel ma obowiązek żądania aktualizacji danych, a dłużnikowi nie przysługuje bezpośrednio uprawnienie do domagania się zaktualizowania dotyczącego go wpisu. Dłużnik może domagać się tego pośrednio, bowiem zgodnie z art. 30 ustawy na wniosek dłużnika wierzyciel, który przekazał informacje gospodarcze do biura, jest obowiązany do ich uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania lub usunięcia, jeżeli są one niekompletne, nieaktualne, nieprawdziwe lub zostały udostępnione lub są przechowywane z naruszeniem ustawy. Zgodnie z tym zapisem swoimi działaniami dłużnik może motywować wierzyciela, aby ten usunął niezgodnie z rzeczywistością informacje.

Pewną ochronę dłużnika gwarantuje przepis art. 30 ustawy, który nakazuje KRD usunięcie  informacji gospodarczych m. in.:

a) na wniosek wierzyciela, nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku;

b) na podstawie uzasadnionej informacji o nieistnieniu zobowiązania;

c) na podstawie uzasadnionej informacji o wygaśnięciu zobowiązania, jeżeli dane dotyczą dłużnika będącego konsumentem;

d) po upływie 3 lat od ich ostatniej aktualizacji, nie później niż po upływie 10 lat od dnia ich przekazania przez wierzyciela.

Niezasadne dane zostaną zatem usunięte na podstawie powzięcia uzasadnionej informacji o nieistnieniu lub wygaśnięciu zobowiązania. Nic nie stoi na przeszkodzie by taką informacje przedstawił sam dłużnik, wykazując spłatę zobowiązania lub udowadniając, iż nigdy ono nie powstało. Jest to zatem kolejna z możliwości domagania się usunięcia wpisu z rejestru, lecz należy pamiętać, iż zależeć to będzie od uznania biura informacji (KRD), które musi stwierdzić, iż przedstawione dowody dostatecznie uzasadniają usunięcie obciążającego wpisu. Odmowa usunięcia lub brak powzięcia jakichkolwiek działań dotyczących wpisu nie będzie mogła być przez dłużnika w żaden sposób zaskarżana.

Poza powyżej omówionymi sposobami istnieje możliwość sądowego dochodzenia swoich praw. Zgodnie z wspomnianym wcześniej art. 29 ustawy dłużnik w terminie 14 dni od zaistnienia wskazanych w przepisie okoliczności zgłosić musi żądanie aktualizacji lub usunięcia wpisu  – który w oparciu o § 10 regulaminu KRD usuwa na wniosek wierzyciela, nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. Po upływie tego terminu istnieje możliwość wystąpienia do sądu do złożenia, zgodnie z art. 64 Kodeksu cywilnego zastępczego oświadczenia woli, co ma taki skutek, iż prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie. Tym samym wyrok sądu wywrze ten sam skutek, co wniosek wierzyciela o aktualizację lub usunięcie informacji gospodarczych.

Podsumowując dłużnik, którego reputacja jest naruszona przez niezasadny wpis do Krajowego Rejestru Długów ma możliwość:

a)      zwrócenia się z wnioskiem do wierzyciela o aktualizację lub usunięcie informacji gospodarczej,

b)      przedstawienia KRD uzasadnionej informacji o niezasadności wpisu lub,

c)       wystąpienia na drogę sądową o wydanie zastępczego oświadczenia woli.

Radca prawny Piotr Bliźniak
LEX GEMINI Kancelaria Radcy Prawnego Żary 
www.lexgemini.pl


Radca prawny prowadzący własną Kancelarię Radcy Prawnego w Żarach. Radca prawny traktuje klientów z miasta Żary priorytetowo zapewniając nawyższą jakość usług za rozsądną cenę. Prawnik w Żarach profesionalnie doradzi w kwestiach prawnych, a także zapewni kompetentne zastępstwo przed sądem lub organem państwowym czy samorzadowym. Dobry prawnik- Żary i jego mieszkańcy potrzebują fachowej pomocy prawnej pozwalającej zabezpieczyć swoje interesy. Dobry i tani prawnik w Żarach ma swoje biuro przy ul. Okrzei 9, Żary, w budynku przychodni Medyk, nieopodal firmy Rolmasz.. Obsługuje m.in. z nowoczesną formą zajmującą się aranżacja wnętrz i projektowanie  wnętrz przez profesjonalnych architektów we Wrocławiu i Zielonej Górze RT Studio Projektowe.