Dopuszczalność przelewu wierzytelności przyszłych.
Możliwość obroty wierzytelnościami przyszłymi.
We
współczesnych ustawodawstwach przelew wierzytelności przyszłych
uznaje się co do zasady za dopuszczalny, mimo że przy formułowaniu obowiązujących w tych ustawodawstwach przepisów na względzie miano
na ogół przelew wierzytelności istniejących. W Niemczech dla
uzasadnienia dopuszczalności przelewu wierzytelności przyszłych
odwołano się do § 185 KC niem., we Francji do art. 1130 KC franc.,
w Austrii do § 939 KC austr. Dopuszczalność przelewu wierzytelności
przyszłych uznają też konwencje międzynarodowe. Artykuł 8
Konwencji Narodów Zjednoczonych o przelewie w handlu międzynarodowym
dopuszcza przelew wierzytelności przyszłych (art. 5), artykuł 5
Konwencji UNIDROIT o faktoringu międzynarodowym uznaje skuteczność
przelewu wierzytelności przyszłych w stosunku między stronami
umowy faktoringu. Dopuszcza przelew wierzytelności przyszłych
również art 11:102 ust. 1 Zasad Europejskiego Prawa Umów oraz art.
9.1.4. Zasad międzynarodowych umów handlowych UNIDROIT z 2005 r.
Dopuszczalność
przelewu wierzytelności przyszłych podobnie jak samo pojęcie nie
została uregulowana w przepisach Kodeksu cywilnego, bez wątpliwości
pozostaje natomiast możliwość przelewu wierzytelności przyszłej
– co stwierdzone zostało orzeczeniem SN z dnia 19 września 1997.
Za przyjęciem takiego stanowiska stoi również doktryna,
uzasadniając ten pogląd argumentami normatywnymi a także odwołując
się do racji gospodarczych.
Możliwość
obrotu wierzytelnościami przyszłymi była wprost wyrażona pod
rządami Kodeksu zobowiązań w art. 295, który stanowił, że
przedmiotem sprzedaży mogą być także prawa mające powstać w
przyszłości.
Za
dopuszczalnością przelewu wierzytelnościami przyszłymi przemawia
ogólna zasada, iż instytucją przelewu objęte mogą być wszystkie
zbywalne wierzytelności.1
Za przyjęciem tej tezy stoi fakt, iż przepisy Kodeksu cywilnego nie
zawierają żadnych ograniczeń co do zaaplikowania omawianej zasady
w stosunku do przyszłych wierzytelności.
Dopuszczalność
obrotu omawianymi wierzytelnościami wywieść można z analizy
poszczególnych przepisów prawnych. Zgodnie z treścią art. 306 §2
KC możliwe jest ustanowienie zastawu w celu zabezpieczenia
wierzytelności przyszłej lub warunkowej. Normy z przepisów art.
323 i 324 KC dopuszczają natomiast przeniesienie wierzytelności
zabezpieczonej zastawem, a zatem również i przyszłej.
Biorąc
pod uwagę aspekty gospodarcze, przelew na zabezpieczenie nie
odgrywałby istotnej roli w obrocie, gdyby jego przedmiotem objęte
nie mogły być wierzytelności przyszłe. Dla przykładu powołać
można stosunki kredytowe, gdzie często wierzytelności
kredytobiorcy przysługujące mu w chwili podpisania umowy kredytowej
nie stanowią dla banku udzielającego kredytu dostatecznego źródła
zabezpieczenia i dla rozszerzenia kręgi wierzytelności stanowiących
przedmiot zabezpieczenia atrakcyjne stają się wierzytelności
przyszłe. Przelew na zabezpieczenie nie pełniłby w obrocie
znaczącej roli, gdyby jego przedmiotem nie mogły zostać
wierzytelności przyszłe, to jest takie, które w chwili ich
przeniesienia nie istnieją, a mają dopiero powstać w przyszłości.
Jako
podstawę dopuszczalności niektórzy autorzy wymieniają przepis
art. 555 KC, odnoszony w literaturze i orzecznictwie do sprzedaży
praw istniejących i przyszłych.2
Niemniej
jednak uznanie dopuszczalności przelewu wierzytelności przyszłych
nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że nie istnieją w tym
zakresie żadne ograniczenia. Jak słusznie podnosi SN, „w kwestii
zakresu i zasad przelewu wierzytelności przyszłych miarodajne
powinny być ogólne reguły dotyczące przelewu wierzytelności, a
nawet szerzej - przeniesienia praw”. To w jakim stopniu dopuszcza
się przelew wierzytelności przyszłych, w największej mierze
zależeć będzie od stopnia szczegółowości oznaczenie
wierzytelności przyszłej mającej być przedmiotem obrotu. Wynika
to z założenia, że przedmiot rozporządzenia musi być oznaczony
indywidualnie. W uchwale z 19.9.1997 r. SN stwierdził, że umowa
przelewu wierzytelności przyszłej powinna zawierać „dane
pozwalające ustalić w chwili zaistnienia określonej
wierzytelności, iż to właśnie ona była objęta zawartą
wcześniej umową”. W przekonaniu SN „nie powinno budzić
wątpliwości, iż takimi danymi są określenie tytułu powstania
wierzytelności oraz osoby dłużnika i wierzyciela”.
Stwierdzić
należy, że w umowie przelewu wierzytelności przyszłej powinno
oznaczyć co najmniej stosunek, z którego na powstać przenoszona
wierzytelność w przyszłości oraz wskazać osobę przyszłego
dłużnika. Nie jest wymagane natomiast, aby stosunek, z którego ma
powstać przyszła wierzytelność istniała już w momencie zawarcia
umowy przelewu.3
Rodzi
się pytanie czy wszystkie rodzaje wierzytelności przyszłych mogą
stanowić przedmiot przelewu. Wydaje się, że za dopuszczalny należy
uznać przelew wierzytelności warunkowych, wierzytelności
terminowych, oraz tych u podłoża których leży częściowo
zrealizowany stan faktyczny. Tu bowiem znany jest stosunek prawny, z
którego wyłonić ma się w przyszłości wierzytelność (podstawa
prawna), a także osoba wspólnika. W stosunku do tych wierzytelności
przyszłych, których powstanie jest w całości sprawą przyszłości
powstaje problem, albowiem dotyczą one jedynie określonych sytuacji
faktycznych, w których nie istnieje żadna sytuacja prawna
implikująca, że w przyszłości powstanie wierzytelność. Brak
zatem możliwości określenia osoby dłużnika, jak również
podstawy prawnej.
1E.
Łętowska, System prawa cywilnego, Zobowiązania część ogólna,
Warszawa 1974, t. III, cz.1, s. 903
2H.
Ciepła [w:] Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia.
Zobowiązania. Tom 1, Warszawa 2009, s. 797.
3P.
Grabowski, Przelew wierzytelności przyszłych, MoP 2000, nr 9,
http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?cid=20&id=1687&mod=m_artykuly
Radca prawny prowadzący własną Kancelarię Radcy Prawnego w Żarach. Radca prawny traktuje klientów z miasta Żary priorytetowo zapewniając nawyższą jakość usług za rozsądną cenę. Prawnik w Żarach profesionalnie doradzi w kwestiach prawnych, a także zapewni kompetentne zastępstwo przed sądem lub organem państwowym czy samorzadowym. Dobry prawnik- Żary i jego mieszkańcy potrzebują fachowej pomocy prawnej pozwalającej zabezpieczyć swoje interesy. Dobry i tani prawnik w Żarach ma swoje biuro przy ul. Okrzei 9, Żary, w budynku przychodni Medyk, nieopodal firmy Rolmasz.. Obsługuje m.in. z nowoczesną formą zajmującą się aranżacja wnętrz i projektowanie wnętrz przez profesjonalnych architektów we Wrocławiu i Zielonej Górze RT Studio Projektowe.
Radca prawny prowadzący własną Kancelarię Radcy Prawnego w Żarach. Radca prawny traktuje klientów z miasta Żary priorytetowo zapewniając nawyższą jakość usług za rozsądną cenę. Prawnik w Żarach profesionalnie doradzi w kwestiach prawnych, a także zapewni kompetentne zastępstwo przed sądem lub organem państwowym czy samorzadowym. Dobry prawnik- Żary i jego mieszkańcy potrzebują fachowej pomocy prawnej pozwalającej zabezpieczyć swoje interesy. Dobry i tani prawnik w Żarach ma swoje biuro przy ul. Okrzei 9, Żary, w budynku przychodni Medyk, nieopodal firmy Rolmasz.. Obsługuje m.in. z nowoczesną formą zajmującą się aranżacja wnętrz i projektowanie wnętrz przez profesjonalnych architektów we Wrocławiu i Zielonej Górze RT Studio Projektowe.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz